Przystawka

Ten artykuł dotyczy sztuki kulinarnej. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Przystawka (zakąska) – lekkostrawna potrawa podawana w małych porcjach przed głównymi daniami[1][2][3]. Niekiedy nazywana z francuskiego hors d'œuvre[4][5] (wersja spolszczona ordewry[6])[potrzebne źródło słownikowe]. Przystawki mogą być daniami zimnymi lub gorącymi[5].

Przystawki podawane są podczas imprez, najczęściej kulturalnych, jak wernisaże, festiwale, bankiety, szczególnie wtedy, gdy od przybycia gości do rozpoczęcia głównej części wydarzenia upływa dość dużo czasu[7]. Przystawkom towarzyszyć mogą napoje bezalkoholowe lub alkoholowe (najczęściej wino i piwo).

Chociaż każde danie podawane w tym czasie można nazwać przystawką, technicznie słowo hors d'oeuvre odnosi się do pojedynczych przystawek. Nie jest nią więc zestaw wędlin czy surowych warzyw lub owoców, natomiast np. śliwka suszona zawinięta w boczek i tak zapieczona, a następnie udekorowana serkiem mascarpone, jest już uważana za hors d'oeuvre.

Z uwagi na użyte surowce można wyróżnić zakąski[8][1]:

  • mięsne (ze zwierząt rzeźnych, drobiowe, z dziczyzny i rybne),
  • ze skorupiaków,
  • podrobowe,
  • jajeczne,
  • serowe,
  • warzywne,
  • owocowe.

Przykłady zakąsek zimnych: marynaty, sałątki, jajka gotowane, pasztety, paszteciki[1]. Przykłady zakąsek gorących: grzanki zapiekane, paszteciki i pasztety na gorąco, potrawy z jarzyn, jaj, mięs[1].

Galeria

  • Obložené chlebíčky, czeskie i słowackie kanapki
    Obložené chlebíčky, czeskie i słowackie kanapki
  • Japońskie zensai
    Japońskie zensai
  • Przystawka szwajcarska
    Przystawka szwajcarska
  • Zestaw współczesnych hors d'oeuvres
    Zestaw współczesnych hors d'oeuvres
  • Jordańska meze
    Jordańska meze
  • Przystawki w restauracji
    Przystawki w restauracji

Zobacz też

Zobacz hasła przystawkazakąska w Wikisłowniku

Przypisy

  1. a b c d „Słownik zawodowy: Zakąski”. W: Ryszard Jargoń: Obsługa konsumenta, cz. 2. Wyd. szóste. WSiP, 2007, s. 182. ISBN 978-83-02-07845-3 część 2, ISBN 978-83-02-07880-4 całość.
  2. MauriceM. Waite MauriceM., Pocket Oxford English Dictionary, OUP Oxford, 9 maja 2013, ISBN 978-0-19-966615-7 [dostęp 2018-03-28]  (ang.).
  3. przystawka – Słownik języka polskiego PWN. sjp.pwn.pl. [dostęp 2018-03-28].
  4. DhirendraD. Verma DhirendraD., Word Origins, Sterling Publishers Pvt. Ltd, 1999, ISBN 978-81-207-1930-9 [dostęp 2018-03-28]  (ang.).
  5. a b Harry LouisH.L. Cracknell Harry LouisH.L., R.J.R.J. Kaufmann R.J.R.J., Practical Professional Cookery, Cengage Learning EMEA, 1999, ISBN 1-86152-873-6 [dostęp 2018-03-28]  (ang.).
  6. Natalka: O starości. [w:] PieceOfCake.pl: Wieczorna gazetka kuchenna [on-line].
  7. JanJ. Weimer JanJ., Hors D'oeuvres, Simon and Schuster, 2005, ISBN 978-0-7432-6738-0 [dostęp 2018-03-28]  (ang.).
  8. Aleksandra Procner: Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem, WSiP, Warszawa, 1999, tom 1, s. 177, ISBN 83-02-02789-8.
  • LCCN: sh85031937
  • GND: 4064028-0
  • BNCF: 37402
  • NKC: ph250795, ph117879
  • J9U: 987007560346705171