Zofia z Czartoryskich Zamoyska

Zofia z Czartoryskich Zamoyska

Portret Zofii z Czartoryskich Zamoyskiej, 1802–1803, Robert Lefèvre
Data i miejsce urodzenia	15 września 1778 Warszawa
Data i miejsce śmierci	27 lutego 1837 Florencja
Ojciec	Adam Kazimierz Czartoryski
Matka	Izabela Czartoryska
Mąż	Stanisław Kostka Zamoyski
Dzieci	Konstanty (ur. 1799), Andrzej Artur (1800), Jan (1802), Władysław (1803), Celina (1804), Jadwiga (1806), Zdzisław (1810), August (1811), Eliza (1818) i Stanisław (1820)[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Zofia z Czartoryskich Zamoyska (ur. 15 września 1778 w Warszawie, zm. 27 lutego 1837 we Florencji) – polska arystokratka zwana „Matką Rodu Zamoyskich”, filantropka, inicjatorka Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności.

Życiorys

Urodziła się 15 września 1778 roku w Warszawie^[1][3]. Była piątym^[1] dzieckiem Izabeli Czartoryskiej z domu Fleming i Adama Kazimierza Czartoryskiego^[1][4], choć jej ojcem mógł być w rzeczywistości Franciszek Ksawery Branicki^[1].

Uważana była przez współczesnych za wielką piękność^[1][4]. Często ją portretowano^[1]. 20 maja 1798 roku, w Puławach, wyszła za mąż za Stanisława Kostkę Zamoyskiego. Nazywana jest „Matką Rodu Zamoyskich”, ponieważ została matką dziesięciorga dzieci: Konstantego (ur. 1799), Andrzeja Artura (1800), Jana (1802), Władysława (1803), Celiny (1804), Jadwigi (1806), Zdzisława (1810), Augusta (1811), Elizy (1818) i Stanisława (1820)^[1].

Zaangażowała się w działalność charytatywną^[1]. W 1814 roku^[4][5] założyła Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności^[1][4][5], na rzecz którego jako ośmiolatek koncertował Fryderyk Chopin^[1]. Przewodniczyła także Towarzystwu Muzycznemu w Warszawie^[1].

Napisała i wydała poradnik Rady dla córki przeznaczony dla jej córki Jadwigi, przyszłej żony Leona Sapiehy. W publikacji roztrząsała takie kwestie, jak co to znaczy być pobożną kobietą i dobrą żoną. Najnowsze wydanie książki ukazało się w 2002 roku^[1].

Wyjechała za granicę ze względu na problemy zdrowotne^[1]. Zmarła 27 lutego 1837 roku we Florencji^[1][3] na skutek gruźlicy. Została pochowana w kościele Santa Croce, jej nagrobek wykonał Lorenzo Bartolini^[1].

Galeria

• 
  Zofia Czartoryska jako Psyche^[6]
• 
  Zofia z Czartoryskich Zamoyska^[7]
• 
  Oko Zofii z Czartoryskich Zamoyskiej^[8]
• 
  Zofia z Czartoryskich Zamoyska^[9]
• 
  Kopia nagrobka
  Zofii Czartoryskiej^[10]

Przypisy